Перайсці да зместу

Анаіт Міхайлаўна Цыцыкян

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Анаіт Міхайлаўна Цыцыкян
арм.: Անահիտ Ցիցիկյան
Анаіт Цыцыкян
Анаіт Цыцыкян
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 26 жніўня 1926(1926-08-26)
Месца нараджэння
Дата смерці 2 мая 1999(1999-05-02) (72 гады)
Месца смерці
Краіна  Арменія
Альма-матар
Месца працы
Музычная дзейнасць
Прафесіі музыказнавец, скрыпачка, музычны педагог, музычны этнограф, гісторык музыкі, настаўніца
Інструменты скрыпка
Жанры класічная музыка
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды Заслужаны артыст Армянскай ССР
anahittsitsikian.com
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Анаіт Міхайлаўна Цыцыкян (арм.: Անահիտ Ցիցիկյան; 26 жніўня 1926, Ленінград — 2 мая 1999, Ерэван) — армянская скрыпач , педагог і музыказнавец.

Раннія гады і навука

[правіць | правіць зыходнік]

Анаіт Цыцыкян нарадзілася 26 жніўня 1926 года ў Ленінградзе (цяпер — Санкт-Пецярбург), Расія, у сям'і службоўцаў: бацька — інжынер, маці — лекар-акуліст.

Анаіт пачала гуляць на скрыпцы з 6 гадоў. Педагогамі былі выдатныя музыканты Леман і Рыгор Гінзбург, а пазней праф. Леў Цэйтлін.

У пачатку Вялікай Айчыннай вайны, у 1941 годзе пераехала ў Ерэван. Дзяцінства праведзенае ў Ленінградзе, гэты прыгожы горад, пакінуў велізарны след на фармаванні скрыпачкі як асобы, чалавека і музыканта: шчырая, тонкая манера ў выканальніцтве, асцярожнае, трапятлівае дачыненне да гістарычнай спадчыны, інтэлігентная, паважлівая манера камунікавання з сябрамі, калегамі, студэнтамі.

У 1946—1950 гг. Анаіт Цыцыкян была студэнткай Ерэванскай кансерваторыі (клас праф. Карпа Дамбаева), была ганаравана Сталінскай стыпендыі. У 1954 г. скончыла аспірантуру Маскоўскай кансерваторыі (кіраўнік праф. Канстанцін Мострас).

Канцэртная дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

Са школьнай лавы шмат іграла, давала сольныя канцэрты, выступала з аркестрам, канцэртавала таксама ў студэнцкія гады.

З 1961 года — салістка Армянскай філармоніі. Гастралявала ў многіх гарадах СССР і 27 краінах свету, выпусціла 4 грамкружэлкі на фірме «Мелодыя». Характэрна, што гэта быў першым дыскам з запісамі армянскай скрыпічнай музыкі.

Рэпертуар Анаіт Цыцыкян быў вельмі размаіты. Яна выконвала і еўрапейскую, і рускую класіку, і армянскія творы, ад найстаражытных мелодый да сучасных складанняў. Але заўсёды аддавала перавагу ісці непракладзенымі шляхамі — знаходзіць невядомыя перліны еўрапейскай музыкі, падбіраць новыя для армянскага слухача ансамблі інструментаў, як скрыпка і орган, скрыпка і гітара… Але асаблівае месца ў рэпертуары Цыцыкян займала музыка маладых армянскіх кампазітараў. Гэтым тлумачыцца, што ў большасці выпадкаў яна з'яўлялася рэдактарам, часам суаўтарам, першым выканаўцам і прапагандыстам гэтых твораў.

Выкладніцкая дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

З 1950 г. выкладала ў Ерэванскай дзярж. кансерваторыі. Заснавала і вяла тры новыя курсы лекцый: «Гісторыя і тэорыя смыковага мастацтва», «Гісторыя армянскага выканальніцтва» і «Педпрактыка».

З 1982 г. ёй было прысвоена званне прафесара.

Навуковая дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

Са студэнцкіх гадоў пачала займацца навукова-даследчыцкай дзейнасцю. Ёй прыналежаць больш 300 артыкулаў і навуковых пошукі ў вобласці гісторыі музыкі: смыковага выканальніцтва, прылада-ведання. У 1969 годзе абараніла дысертацыю. Кандыдат мастацтвазнаўства (1970). Да канца жыцця працягвала глыбокія даследаванні ў вобласці Музычнай археалогіі — галіны навукі, заснавальнікам якой у Арменіі яна, фактычна, з'явілася.

З дакладамі выступала на міжнародных навуковых канферэнцыях. Валодала 5 мовамі: чытала лекцыі на нямецкай, французскай, англійскай.

Выдавалася ў Арменіі і за мяжой. Аўтар манаграфіі «Армянскае смыковае мастацтва», выдадзенай у 1977 г. і атрымалай высокую ацэнку спецыялістаў (кніга перавыдавалася ў 2004 годзе на рускай, а ў 2011 г. на армянскай мове).

На працягу творчай дзейнасці Анаіт Цыцыкян мела больш 1000 канцэртных выступаў, ужыццявіла 60 фондавых запісаў, аўтар больш 300 артыкулаў, дакладаў, радыё- і тэлеперадач.

Салістка Армянскай дзяржаўнай філармоніі (з 1961). Заслужаная артыстка Армянскай ССР (1967)

Яна з'яўлялася членам Саюза кампазітараў Арменіі і Муз. Фонду СССР, Армянскага тэатральнага таварыства, Саюза журналістаў, Камітэта жанчын СССР, Армянскага Таварыства Культурных Сувязей з Замежжам, Савета па комплекснай праблеме «Гісторыі сусветнай культуры» АН СССР, Міжнароднай навуковай Асацыяцыі Музычная археалогія («World Archaelogy») і інш.

Сканала ва ўзросце 72 гадоў, 2 мая 1999 года ў Ерэване.

Некаторыя з ранніх артыкулаў Анаіт Цыцыкян

[правіць | правіць зыходнік]
  1. Выдающийся армянский скрипач Д.Давтян — Ереван, газета «Коммунист». 1956 г. N 992.
  2. Американский скрипач Исаак Стерн — Ереван, газета «Коммунист». 1956 г. N 122, 19573.
  3. Квартет им. Комитаса — Ереван, газета «Коммунист». 1957 г. N 404.
  4. У истоков армянской скрипичной культуры — Ереван, журнал «Советакан арвест». 1957 г. N 10 (на арм. мове)
  5. Московский камерный оркестр Р.Баршая — Ереван, газета «Коммунист». 1957 г. N 256
  6. Выдающийся скрипач А.Габриэлян — Ереван, газета «Коммунист». 1959 г. N 111
  7. Музыкант X века (находки, открытия) — Москва, газета «Советская культура». 1960 г. N 81
  8. Ценная находка (сосуд из Двина) — Ереван, газета «Коммунист». 1960 г. N 92
  9. Редкое изображение древней скрипки- Ереван, АН Арм. ССР, журнал «Известия». 1960 г. N 2
  10. Древний средневековый инструмент — предок скрипки — Ереван, журнал «Советакан Айастан». 1961 г. N 1 (на арм. мове)
  11. Изображение древнейшего музыкального инструмента — Ереван, журнал «Советакан Айастан». 1961 г. N 1 (на арм. мове)
  12. Новая победа Ж.Тер-Меркеряна — Ереван, журнал «Советакан арвест». 1961 г. N 8 (на арм. мове)

Зноскі